In de Var zijn talloze megalieten te vinden en restanten van een megalitische cultuur. Huizen van Belvilla
Een megaliet is een stenen monument. Het woord '"megaliet" is een woord uit het Grieks (mega = groot, lithos = steen) waarmee een groep monumenten wordt aangeduid die uit een of meer grote stenen bestaan.Een megaliet heeft de functie van een heiligdom. Megalieten komen wereldwijd voor, een groot deel stamt uit de neolithische periode. Bij enkele culturen spelen megalieten nog altijd een rol in het dagelijks leven. Lees verder over Megalithische cultuur
Megalithische cultuur
Er is vaak gedacht dat er in het midden en late neolithicum en de vroege bronstijd een megalithische cultuur zou hebben bestaan, die zich over heel Europa uitstrekte en verantwoordelijk is voor deze monumenten. Nadere beschouwing van de megalieten zelf en de geassocieerde vondsten, leert echter dat het hierbij niet om een volk gaat, maar meerdere. Er heeft dus nooit een megalithische cultuur bestaan, er waren meerdere culturen die met grote stenen bouwden.
Constructie van een megalithisch bouwwerk
Een trilithon of triliet is een structuur bestaande uit twee grote verticale stenen die een derde horizontale steen ondersteunen. De bekendste trilieten zijn die op Stonehenge en die gevonden werden in de megalithische tempels van Malta (gebouwd tussen 3600 en 2500 v.Chr.). Deze bouwwerken zijn ouder dan de piramiden in Egypte (en ook ouder dan Stonehenge). De term wordt verder ook gebruikt om de hunebedden mee aan te duiden. Een van de grootste hunebedden op het Iberisch Schiereiland, gebouwd tussen circa 4000 v.Chr. en 3500 v. Chr., is het Anta Grande do Zambujeiro.
Overigens zijn megalithische monumenten geen Europees verschijnsel. Dolmens (of zeer vergelijkbare monumenten) zijn eveneens in Korea te vinden (deze zijn echter een stuk jonger dan de Europese varianten) en menhirs zijn ook bekend uit Zuid-Amerika. In het zuidwesten van Rusland volgde de Khvalynskcultuur de Samaracultuur op, dit zorgde voor een duidelijke ontwikkeling van de koerganen. De (vaak antropomorfe) koergan steles hebben soms de vorm van obelisken die zijn aangebracht in een dubbele lijn als menhirs. Ook de moai van Paaseiland zijn antropomorf. Tiwanaku en de precolumbiaanse San Agustín cultuur staan eveneens bekend om antropomorfe stenen.
Megalieten, al dan niet fraai bewerkt, waren een onderdeel van de cultuur van het eiland Nias. Er waren grote stenen beelden, stenen zetels voor de hoofden en stenen tafels waaraan recht werd gesproken. Er waren ook grote stenen nodig voor de nagedachtenis van belangrijke overledenen. Bij het oprichten van een dergelijke steen moest een ritueel feest gegeven worden. Dit alles om een edelman in staat te stellen zich bij zijn vergoddelijkte voorouders in het hiernamaals te voegen.
De grootste megaliet van België is de Pierre de Brunehaut (Brunhildesteen, 25e eeuw v.Chr.). In Nederland zijn bijna alle megalithische monumenten verdwenen, op 54 stuks na (zie Lijst van hunebedden in Nederland). De stenen van veel verdwenen monumenten zijn gebruikt voor bebouwing. Zo is het rechthoekig koor (3,75 meter hoog, van omstreeks 1200) van de kerk van Odoorn (Drenthe) opgetrokken uit grote behakte granieten zwerfstenen die vermoedelijk van hunebedden afkomstig zijn. De torenonderbouw van de Grote Kerk in Emmen bestaat tot een hoogte van drie meter uit zeer grote, rechthoekig bekapte zwerfkeien. Overigens werden de stenen in het noorden van Duitsland en in Denemarken op een nog grotere schaal gebruikt voor de bouw van (delen van) kerken. Ook werden de stenen gebruikt voor dijkverzwaring en het verharden van wegen en als bijvoorbeeld maalstenen/molensteen.