Zicht op de Hermitage. Hermitage Amsterdam is een dependance van de Hermitage in Sint-Petersburg gelegen aan de Amstel in Amsterdam. Het bestaat sinds februari 2004 als klein museum in een bijgebouw aan de Nieuwe Herengracht, maar is tussen maart 2007 en juni 2009 uitgebreid en beslaat nu het gehele gebouw van de Amstelhof. Het geheel gerenoveerde museum werd op 19 juni 2009 officieel geopend door Koningin Beatrix en de Russische president Dmitri Medvedev en op 20 juni opengesteld voor het publiek.Vanaf het begin was de Hermitage een druk bezochte bestemming. Al na ruim een jaar werd, op 15 augustus 2010, de miljoenste bezoeker geregistreerd, waarmee het een van de topattracties van Amsterdam is geworden.
Begin jaren negentig van de 20e eeuw onderzocht directeur Michail Piotrovsky van Staatsmuseum de Hermitage in Sint-Petersburg de mogelijkheden voor dependances van dit museum in het Westen. De relatie tussen De Nieuwe Kerk en de Hermitage, gegroeid door de vele contacten tijdens de organisatie van grote tentoonstellingen, bracht de directeur van De Nieuwe Kerk, Ernst Veen, op het idee van een vestiging van het Russische museum in Amsterdam, mede ingegeven door de driehonderdjarige historische band tussen beide steden. De stichter van Sint-Petersburg, Tsaar Peter de Grote, had in 1697 stage gelopen op een Zaanse scheepswerf. En in de 19e eeuw was de Nederlandse koning Willem II gehuwd met de Russische tsarendochter Anna Paulowna.
Het museum is gevestigd in het gebouw de Amstelhof, gelegen aan de Amstel tussen de Nieuwe Herengracht en de Nieuwe Keizersgracht. Het is in 1681 in monumentale klassieke stijl gebouwd als verpleeghuis en dat ruim driehonderd jaar gebleven. De beheerder achtte het gebouw echter niet langer geschikt voor verpleging en droeg het in 1999 aan de gemeente Amsterdam over. De laatste bewoners van het verpleeghuis vertrokken in maart 2007 naar elders, waarna het complex tussen 2007 en juni 2009 naar ontwerp van architect Hans van Heeswijk is verbouwd tot museum. Enkele ruimten, zoals de kerkzaal, de regentenkamer en de historische keuken, en de statige classicistische gevels bleven gehandhaafd en werden gerestaureerd.
Gebouw Amstelhof is getransformeerd tot Hermitage Amsterdam. De verbouwing van het voormalige verpleeghuis tot tentoonstellingsgebouw begon op 8 mei 2007 en heeft in totaal 96 weken geduurd. Vervolgens is er nog een paar maanden afgebouwd en getest, waardoor de Hermitage Amsterdam (fase 2) op zaterdag 20 juni is geopend. De renovatiekosten hebben uiteindelijk zo’n 40 miljoen euro bedragen.
Naast twee grote tentoonstellingszalen behoren ook 48 kabinetten tot het expositiegebied. De Hermitage Amsterdam heeft een groot restaurant, met een terras in de oostelijke tuin, een auditorium, drie lezingenzalen, een kerkzaal, een studiecentrum en twee museumwinkels.
De renovatie van het carrévormige gebouw vond gefaseerd en per vleugel plaats. De eerste tentoonstellingszaal kreeg op 19 maart 2008 zijn uiteindelijke hoogte en vorm door de verwijdering van twee vloeren en het dak. Het hoogste punt was bereikt, het moment voor de Hermitage om pannenbier te schenken.
Aan de achterzijde van de Hermitage Amsterdam kijkt men uit op de aan de Nieuwe Herengracht gelegen monumentale huizen: Het Corvershof (1722), en Amstelrank (1789) en de aan de Nieuwe Keizersgracht gelegen Hodshonhof (1876) en de Van Limmikhof (1895). De panden, die ter diaconale verzorging van bejaarden en zieken werden gebouwd, maakten voor de opening van De Hermitage Amsterdam deel uit van het Amstelhoven-complex. De door Bureau Mien Ruys ontworpen gemeenschappelijke binnentuin grenst aan het terras van het museumrestaurant Neva.
Eerdere tentoonstellingen
Aan het Russische hof van 20 juni 2009 t/m 31 januari 2010. Op de tentoonstelling waren schilderijen van tsaren en tsarina’s te zien. Onder meer het portret van de laatste tsaar, Nicolaas II, gemaakt door Ilja Repin. Ook waren er aquarellen, tekeningen, foto’s en filmbeelden. Er waren prachtige baljurken van onder meer Maria Fjodorovna, de vrouw van Alexander III, en uniformen. Ook waren er Russische vazen, beschilderd met beelden van Hollandse Meesters, meubilair, waaronder de Romanov-troon, een neo-rococo vleugel en fotoportretten van de verklede gasten die naar een themabal kwamen. In de Herenvleugel waren speelkaarten, rijk bewerkte pijpen, programma’s van het Mariinskitheater en jachtgeweren te zien. De tentoonstelling bevatte verder kostbaarheden, juwelen en accessoires zoals bijzondere waaiers, balschoenen en parasols. Ongeveer 705.000 mensen hebben de tentoonstelling Aan het Russische hof bezocht.
Matisse tot Malevich Pioniers van de moderne kunst uit de Hermitage van 6 maart t/m 17 september 2010. Er waren cira 75 schilderijen geselecteerd uit de Hermitage in Sint-Petersburg, die een van de mooiste collecties Franse schilderkunst ter wereld uit het begin van de 20e eeuw herbergt. Behalve de wereldberoemde Franse meesters waren ook even beroemde Russische tijdgenoten als Malevitsj en Kandinsky vertegenwoordigd. Deze kunstenaars gelden als de pioniers van het modernisme. Bijna alle getoonde werken behoren tot de vaste presentatie in St.-Petersburg. De meeste komen oorspronkelijk uit de Moskouse verzamelingen van Morozov en Sjtsjoekin. Het was voor het eerst dat deze omvangrijke collectie avant-garde meesterwerken in Nederland getoond werd. In de tentoonstelling kreeg het ontstaan van de moderne kunst als kunsthistorisch verschijnsel aandacht, maar vooral ook de bezieling van de kunstenaars zelf, toen zij aan het begin van de 20e eeuw een revolutie in de kunst ontketenden, een cruciaal moment in de kunstgeschiedenis. Topstukken van Maurice de Vlaminck, André Derain, 12 schilderijen van Pablo Picasso met de De absintdrinkster, de kubistische schilderijen Tafeltje in een café (Fles pernod en glas), Vrouw met een waaier. Ook waren er werken van Henri Matisse met De jeu-de-boulespelers, De rode kamer (harmonie in rood), Serviesgoed Stilleven met blauw tafelkleed, Woman in Green, De dans (voor zes weken, van 1 april tot en met 9 mei), Wassily Kandinsky , Winter, Compositie VI, Kazimir Malevitch met het zwart vierkant en Kees van Dongen met Lady in a Black Hat en Lucie and her Partner.
Alexander de Grote van 18 september 2010 tot 18 maart 2011.
Kunst van de Orthodoxe Kerk van 19 maart 2011 tot 16 september 2011.